สาระสำคัญ/ความคิดรวมยอด การพยากรณ์อากาศเป็นการคาดหมายสภาพลมฟ้าอากาศในอนาคต ดังนั้นคำพยากรณ์ที่แม่นยำจำเป็นต้องมีข้อมูลองค์ประกอบลมฟ้าอากาศที่เพียงพอ นอกจากนี้ต้องมีความรู้ความเข้าใจกระบวนการเปลี่ยนแปลงของลมฟ้าอากาศและสร้างคำพยากรณ์โดยใช้ข้อมูลและความรู้ความเข้าใจเหล่านั้น โดยทั่วไปการพยากรณ์อากาศ ประกอบด้วย 3 ขั้นตอนสำคัญ ได้แก่ 1. การตรวจสอบอากาศเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลองค์ประกอบลมฟ้าอากาศปัจจุบัน โดยใช้เครื่องมือต่าง ๆ เช่น เทอร์มอมิเตอร์ ศรลม ดาวเทียม และเรดาร์ตรวจอากาศ 2. การสื่อสารเพื่อรวบรวมและแลกเปลี่ยนข้อมูลผลการตรวจอากาศที่ได้จากแหล่งต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกประเทศ 3. วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อคาดหมายสภาพลมฟ้าอากาศและสร้างคำพยากรณ์อากาศ โดยนำข้อมูลองค์ประกอบลมฟ้าอากาศมาจัดกระทำในรูปแบบต่าง ๆ เช่น แผนภูมิทางอุตุนิยมวิทยา แผนที่อากาศ ฯลฯ จากนั้นวิเคราะห์ข้อมูลและคาดหมายการเปลี่ยนแปลงลมฟ้าอากาศโดยใช้วิธีการพยากรณ์อากาศแบบต่าง ๆ และเผยแพร่คำพยากรณ์ในช่องทางต่าง ๆ ต่อไป ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความหมายและความสำคัญของการพยากรณ์อากาศได้ 2. แปลความหมายข้อมูลที่เกี่ยวกับอุณหภูมิอากาศ ความดันอากาศ ความชื้นสัมพัทธ์ ลม เมฆ และฝน จากคำพยากรณ์อากาศได้ การวัดผลและประเมินผล 1.
50 เมตร 3) ทะเลมีคลื่นเล็กน้อย ( slight) ความสูงของคลื่น 0. 50 เมตร – 1. 25 เมตร 4) ทะเลมีคลื่นปานกลาง ( moderate) ความสูงของคลื่น1. 25 เมตร – 2. 50 เมตร 5) ทะเลมีคลื่นจัด ( rough) ความสูงของคลื่น 2. 50 เมตร – 4. 00 เมตร 6) ทะเลมีคลื่นจัดมาก ( very rough) ความสูงของคลื่น 4. 00 เมตร – 6. 00 เมตร 7) ทะเลมีคลื่นใหญ่ ( high) ความสูงของคลื่น6. 00 เมตร – 9. 00 เมตร 8) ทะเลมีคลื่นใหญ่มาก ( very high) ความสูงของคลื่น 9. 00 เมตร – 14. 00 เมตร 9) ทะเลมีคลื่นใหญ่ และจัดมาก (ทะเลบ้า – phenomenal) ความสูงของคลื่น มกกว่า 14 เมตร 2. 7 เกณฑ์ความเร็วลมผิวพื้น 2. 8 พายุฝนฟ้าคะนอง 2. 9 พายุหมุนเขตร้อน 2. 10 ร่องมรสุม ( monsoon trough) ร่องความกดอากาศต่ำ หรือร่องมรสุมนี้ มีชื่อเรียกหลายชื่อด้วยกัน เช่น lntertropical Convergence Zone, Equatorial Trough หรือ Monsoon Trough เป็นต้น เป็นโซนหรือแนวแคบๆ ที่ลมค้าในเขตร้อนของ 2 ซีกโลกมาบรรจบกัน เป็นบริเวณที่มีความกดอากาศต่ำ มีกระแสอากาศไหลขึ้น – ลงสลับกัน และจะอยู่ในเขตร้อนใกล้ ๆ เส้นศูนย์สูตร มีการเลื่อนขึ้น – ลงตามแนวโคจรของดวงอาทิตย์ 2. 11 ลมพัดสอบ การเบียดตัวเข้าหากันของลม 2 ฝ่ายบริเวณใกล้พื้นโลกทำให้อากาศบริเวณแนวเบียดตัวลอยขึ้นเบื้องบน ในที่สุดจะตกลงมาเป็นฝน 2.
1 เนื้อหาการพยากรณ์อากาศ - Google Docs
4 เกณฑ์ปริมาณฝน 1) ฝนเล็กน้อย ( light rain) ฝนตกมีปริมาณตั้งแต่ 0. 1 มิลลิเมตร ถึง 10. 0 มิลลิเมตร 2) ฝนปานกลาง ( moderate rain) ฝนตกมีปริมาณตั้งแต่ 10. 1 มิลลิเมตร - 35. 0 มิลลิเมตร 3) ฝนหนัก ( heavy rain) ฝนตกมีปริมาณตั้งแต่ 35. 1 มิลลิเมตร – 90. 0 มิลลิเมตร 4) ฝนหนักมาก ( very heavy rain) ฝนตกมีปริมาณตั้งแต่ 90. 1 มิลลิเมตรขึ้นไป 2. 5 เกณฑ์จำนวนเมฆในท้องฟ้า เกณฑ์จำนวนเมฆใช้แบ่งท้องฟ้าเป็น 10 ส่วน 1) ท้องฟ้าแจ่มใส ( fine) ท้องฟ้าไม่มีเมฆ หรือมีแต่น้อยกว่า 1 ส่วนของท้องฟ้า 2) ท้องฟ้าโปร่ง ( fair) ท้องฟ้ามีเมฆตั้งแต่ 1 ส่วน – 3 ส่วนของท้องฟ้า 3) ท้องฟ้ามีเมฆบางส่วน ( party cloudy sky) ท้องฟ้ามีเมฆเกินกว่า 3 ส่วน 4) ท้องฟ้ามีเมฆเป็นส่วนมาก ( cloudy sky) ท้องฟ้ามีเมฆเกินกว่า 5 ส่วน - 8 ส่วน ของท้องฟ้า 5) ท้องฟ้ามีเมฆมาก ( very cloudy sky) ท้องฟ้ามีเมฆเกินกว่า 8 ส่วน - 9 6) ท้องฟ้ามีเมฆเต็มท้องฟ้า ( overcast sky) ท้องฟ้ามีเมฆเกินกว่า 9 ส่วน ถึง 10 ส่วน ของท้องฟ้า 2. 6 เกณฑ์สถานะของทะเล 1) ทะเลสงบ ( calm) ความสูงของคลื่น 0. 0 เมตร – 0. 10 เมตร 2) ทะเลเรียบ ( smooth) ความสูงของคลื่น 0. 10 เมตร – 0.
ประเมินสังเกตพฤติกรรม 2. การตอบคำถามในชั้นเรียน 3. การทำกิจกรรมกลุ่ม
1 ความเร็วลม 3. 2 ทิศทางลม หมายถึง ลมตะวันตกเฉียงใต้ ความเร็วลม 1-5 กิโลเมตร/ ชั่วโมง หมายถึง ลมตะวันออกเฉียงเหนือ ความเร็วลม 12-19 กิโลเมตร/ ชั่วโมง หมายเหตุ – วงกลมในรูปแทนจำนวนเมฆ ในท้องฟ้า - ความเร็วลมน้อยกว่า 1 กิโล - เมตร/ ชั่วโมง ไม่สามารถ แสดงทิศทางลมได้ เพราะ ศรลมไม่หันไปตามทิศทาง ลม 3. 3 ปริมาณเมฆในท้องฟ้า 3. 4 อุณหภูมิของอากาศ ใช้ตัวเลขที่แสดงค่าอุณหภูมิที่วัดได้ โดยเขียนไว้ด้านบนของวงกลม 3. 5 ความกดอากาศและหย่อยความกดอากาศ แสดงในแผนที่อากาศด้วยเส้นที่ลากผ่านจุดที่มีความกดอากาศเท่ากัน เรียกว่า เส้นไอโซบาร์ และกำหนดให้ High หรือ H แทนหย่อมความกดอากาศสูง Low หรือ L แทน หย่อมความกดอากาศต่ำ 4. ประโยชน์ของการพยากรณ์อากาศ 4. 1 การพยากรณ์อากาศเพื่อการคมนาคม ข้อมูลในการพยากรณ์อากาศ มีความสำคัญต่อการคมนาคมทั้งทางบก ทางทะเล และทางอากาศ การที่ได้ทราบล่วงหน้าถึงสภาพอากาศที่เลวร้าย เช่น ทิศทางและความรุนแรงของพายุ รวมทั้งพายุฝนฟ้าคะนองมีความสำคัญต่อการบินเป็นอย่างมาก คลื่นลมในทะเลก็เป็นอันตรายต่อการเดินเรือ ดังนั้นชาวประมงในทะเลจึงต้องติดตามรายงานข่าวอากาศเกี่ยวกับพายุและคลื่นลมในทะเลอยู่ตลอดเวลา 4.
การพยากรณ์อากาศ หมายถึง การคาดหมายสภาวะของลมฟ้าอากาศ รวมทั้งปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ที่จะเกิดขึ้นในช่วงเวลาข้างหน้า เช่น การพยากรณ์อากาศประจำวัน การพยากรณ์อากาศจะถูกต้องแม่นยำมากขึ้นต้องทราบถึงสภาวะอากาศที่ครอบคลุมบริเวณนั้น นอกจากนี้ยังต้องใช้ข้อมูลอื่น ๆ เข้ามาประกอบด้วย เช่น ข้อมูลการพยากรณ์อากาศจากศูนย์พยากรณ์อากาศที่สำคัญของโลก อาทิ ศูนย์อุตุนิยมวิทยาประเทศอังกฤษ สำหรับประเทศไทยสามารถขอข้อมูลได้จากกรมอุตุนิยมวิทยา 2. เกณฑ์การรายงานพยากรณ์อากาศ 2. 1 เกณฑ์อากาศร้อน ใช้อุณหภูมิสูงสุดประจำวันและใช้เฉพาะในฤดูร้อน 1) อากาศร้อน ( hot) อุณหภูมิตั้งแต่ 35. 0 - 39. 9 องศาเซล เซียส 2) อากาศร้อนจัด ( very hot) อุณหภูมิตั้งแต่ 40. 0 องศา เซลเซียสขึ้นไป 2. 2 เกณฑ์อากาศหนาว ใช้อุณหภูมิต่ำสุดประจำวันและใช้เฉพาะในฤดูหนาว อากาศเย็น ( cool) อุณหภูมิตั้งแต่ 18. 0 – 22. 9 องศา เซลเซียส 2) อากาศค่อนข้างหนาว ( moderately cold) อุณหภูมิตั้งแต่ 16. 0 – 17. 9 องศาเซลเซียส 3) อากาศหนาว ( cold) อุณหภูมิตั้งแต่ 8. 0 – 15. 9 องศาเซลเซียส 4) อากาศหนาวจัด ( very cold) อุณหภูมิตั้งแต่ 7. 9 องศาเซลเซียสลงไป 2. 3 เกณฑ์กระจายของฝน 1) ฝนบางพื้นที่ ( isolated) หมายถึงมีอัตราน้อยกว่า 20% ของพื้นที่ 2) ฝนกระจายบางพื้นที่ ( scattered) หมายถึง มีฝนตกตั้งแต่ 20% ขึ้นไป แต่ไม่เกิน 40% ของพื้นที่ 3) ฝนกระจาย ( spread) หมายถึง มีฝนตกตั้งแต่ 40% ขึ้นไป แต่ไม่เกิน 60% ของพื้นที่ 4) ฝนเกือบทั่วไป ( almost widespread) หมายถึง มีฝนตกตั้งแต่ 60% ขึ้นไป แต่ไม่เกิน 80% ของพื้นที่ 5) ฝนทั่วไป ( widespread) หมายถึง มีฝนตกตั้งแต่ 80% ของพื้นที่ขึ้นไป 2.
12 ฟ้าหลัว ลักษณะของอากาศที่ประกอบด้วยอนุภาคของเกลือจากทะเล หรืออนุภาคของควันไฟทำให้มองเห็นอากาศมีลักษณะเป็นฝ้าขาว 2. 13 บริเวณความกดอากาศสูง ( high pressure area) แอนติไซโคลน ( anticyclone) เป็นบริเวณที่มีความกดอากาศสูงกว่าบริเวณข้างเคียง กระแสลมจะพัดเวียนออกจากศูนย์กลางในทิศทางตามเข็มนาฬิกาในซีกโลกเหนือ และทวนเข็มนาฬิกา ในซีกโลกเหนือ ทางตะวันออกของบริเวณความกดอากาศสูงหรือแอนติไซโคลน ลมฝ่ายเหนือพัดผ่านเรียกแอนติไซโคลนชนิดนี้ว่า Cold High ทางด้านตะวันตกอากาศจะค่อนข้างร้อนเรียกแอนติ-ไซโคลนชนิดนี้ว่า Warn High เนื่องจากลมพัดมาจากทางใต้แม้ว่าจะมีความชื้นสูงแต่ไม่มีฝนตกจะทำให้อากาศร้อนอบอ้าว บางครั้งเรียกว่า คลื่นความร้อน ( heat wave) 2. 14 บริเวณความกดอากาศต่ำ ( Low ในแผนที่อากาศผิวพื้นแสดงด้วยเส้นความกดอากาศเป็นวงกลมล้อมรอบบริเวณที่มีความกดอากาศต่ำ การเคลื่อนไหวของอากาศรอบศูนย์กลางบริเวณความกดอากาศต่ำเช่นนี้ เรียกว่า cyclonic circulation ตามปกติแล้วบริเวณความกดอากาศต่ำจะมีเมฆมากและมีฝนตกด้วย 3.
2 การพยากรณ์เพื่อการเกษตร ข้อมูลการพยากรณ์อากาศจะช่วยให้การเกษตรกรได้ทราบถึงสภาพลมฟ้าอากาศ ถ้าฝนตกหนักมากเกษตรกรจะได้รีบทำทางระบายน้ำเพื่อป้องกันน้ำท่วมพืชไร่ที่ปลูกไว้ อิทธิพลของลมฟ้าอากาศกับชีวิตประวัน ลมฟ้าอากาศมีอิทธิพลต่อชีวิตประจำวันของคนเราทั้งทางตรงและทางอ้อม ดังนั้นผลการวิเคราะห์ลักษณะอากาศจึงมีความสำคัญ